Bim Geldi Marketler Gitti!

Son aylarda yaşanan ekonomik durgunluk esnafın belini büktü. Buna Bim Mağazalarının ilde şube açması da eklenince marketler bir bir kapanmaya başladı.

Çocukluğumuzun bakkal amcaları artık yok olmak üzere. Yabancı ortaklı firmaların Anadolu'nun en ücra köşelerine girmesi küçük esnafları yok ediyor. Son aylarda Sinop Ekonomisinin kötü gidişatı bunun en canlı örneği.

BİM neden ucuz? Sinop'lular neden esnaftan şikayetçi?

Bim açıldıktan sonra buradaki ürünlerin diğer esnaflarda daha pahalı satıldığını görünce doğal olarak 'Esnaflar bizi kazıklıyor' şeklinde tepkilerini dile getiriyorlar. Aslında bu durum Bim'in mağaza açtığı her yerde böyle.

Halbuki kazın ayağı öyle değil.

Aslında Bim Mağazaları temel tüketim maddelerini esnaftan daha ucuz satıyor ama esnaftan daha fazla kar ediyor. Bunun sebebi Bim'in sermaye gücünün daha fazla olması. Örnek vermek gerekirse, esnaflar alım gücü düşük olduğu için bir malı 10 liraya alıp 12 liraya satarak 2 lira kar elde ediyorlar. Halbuki Bim gibi büyük market zincirleri büyük miktarlarda alımlar yapıp o malı 6 liraya mal ediyorlar. 6 liraya mal ettikleri malı 10 liraya satarak 4 lira kar elde ediyorlar. Bu da esnafın kar marjının ortalama 2 katı ediyor. İşin iç yüzünü bilmeyen vatandaş da bu sefer 12 liraya aldığı malın Bim'de 10 lira olduğunu görünce yıllardır alış veriş yaptığı esnafla 'pahalı satıyorsun' diye karşı karşıya geliyor.

Esnaflara yapılan 'birleşin' çağrısı neden başarısız oluyor?

Aslında Esnafların Global marketlere karşı birleşerek ortak alım yapmaları da durumu kurtarmıyor. Zaten bağımsız olan bu yapılar yıllar içerisinde oturduğu için birleşme zaten teknik olarak mümkün değil. Türkiye'de son yıllarda böyle bir örnek yapılanma da yok! Buna rağmen esnafların birleştiğini farzetsek bile bu durum pek bir şey ifade etmiyor. Örneğin Sinop'ta 50 bakkal ve market birleşse Bim'in sermaye ve satınalma gücünün binde biri bile yapmıyor.


Piyasa kötü ama yabancı ortaklı Bim rekorlar kırıyor!

Ekonomik krize rağmen cirosu 3 milyar TL'yi geçen BİM'in Ceo'su Jos Simons, perakende sektörünün, (Sermaye gücü olan perakende sektörü demek istiyor!) Türkiye ortalamasının üstündeki büyümesini sürdüreceğini ifade ederken, 'BİM, kurumsallaşma düzeyiyle de Türkiye'nin örnek şirketlerinden biridir. Yüksek kaliteli ürünleri, en düşük fiyatlarla tüketiciye sunarak ekonomiye katkıda bulunuyor' diyor.

Büyük marketler işsizliği artırıyor!


Bir bölgenin esnafının para kazanması demek o bölgenin ekonomik gelişmesinin de hızlanması demektir. Buna bağlı olarak belediye gelirlerinin paralel olarak artması, hem belediye hizmetlerinin kalitesini yükseltiyor, hem de yerel halkın kazandığı paralarla aynı bölgede yatırım yapmasını sağlıyor. Bu da işsizliği önemli ölçüde engelliyor. Fakat sermaye gücü yüksek olan market zincirleri bir kaç kişiye iş imkanı sağlasa da tam tersine bir şekilde bu paranın büyük dilimini bölge dışına çıkarıyor. Bu durum da işsizliği artırarak aynı zamanda rekabet edemeyen küçük marketlerin kapanmasına yol açıyor.

Peki esnaflar ne yapmalı?

Esnafların bu devasa sermaye güçlerine karşı yapabileceği fazla bir şey yok. Çünkü vatandaşın cebindeki parası sınırlı ve bu para ucuz tüketim maddeleri satanlara gidiyor. Esnafların yapabileceği tek şey uluslararası güce sahip bu zincirlerin bölgeye girmesini engellemek. Bu da yerel yönetimlerle, yani belediyelerle işbirliğinden geçiyor. Belediyelerin bu zincirlere karşı mücadele etmesi aslında kendi bekası ve bölge halkının menfaatleri için olmazsa olmaz bir durum.