Sanat Yapıtı Sahtekarlığı

KuSurSuz C.tesi Eyl. 12, 2009 10:45 pm

Resim ya da heykel gibi bir sanat yapıtının, asıl yaratıcısından başka biri tarafından yapılmış benzerlerinin gerçek gibi sunulmasıdır. Aldatma amacı güdülmeden kopyaların bu kavram dışında tutulması gerekir.Sanat yapıtları alınıp satıldığından beri sanat yapıtı sahtekarlığı da var olmuştur. Bu sahtekarlığın da çeşitli biçimleri vardır. Örneğin önemsiz bir sanatçının bir yapıtı bir ustanın yapıtı gibi gösterilebilir. Başka bir yolda yeni bir yapıtı, çok eskiymiş sanılacak gibi düzenlemektir. Özgün yapıtlarda aynı dönemde gerçekleştirilmiş sahte ürünler ve kopyalar ise çok daha yanıltıcıdır. Çünkü onlar da gerçek yapıt gibi zaman içinde bir eskime süreci geçirmiştir. Özgün yapıttan uzun zaman sonra gerçekleştirilmiş sahte ürünler ise, çoğu zaman kompozisyonda, giysilerde, ikonografide ve kullanılan teknik ya da malzemelerdeki çelişkilerle saptanabilir. Sahte bir yapıtın belirlenebilmesi için teknik ve malzeme açısından yapılan incelemelerde kimyasal çözümleme, mikroskopla inceleme, radyografi gibi yöntemlerin yanı sıra X ışınları, kızılötesi ve morötesi ışınlarla çekilen fotoğraflardan yararlanılır. Bu tür yöntemler görece çok sayıda değişik malzemeyle yapılmış resimlerin incelenmesinde etkili olmakla birlikte taş heykellerin incelenmesinde pek yararlı değildir. Çünkü taş kolayca kimyasal tepkimeye girmeyen türdeş bir malzemedir.Sahte sanat yapıtı üreticileri bazen ürünlerinin (varlığı belgelerden bilinen ama o zamana değin ortaya çıkmamış bir resim gibi), çok ender bir yapıt olduğunu ileri sürerek, karşılaştırma olanağından yoksun olan uzmanları bile aldatabilirler. Ama taklit edilenler daha çok üslupları kolaylıkla tanınan El Greco, Vincent van Gogh ya da Amedeo Modigliani gibi popüler sanatçıların yapıtlarıdır. Bu tür taklitlerin başarılı olması nedeniyle, örneğin bugün Fransız ressam Corot’nun olduğu ileri sürülen sahte resimlerin sayısı, özgün olanlardan çoktur.Bir sanat yapıtı satın almayı düşünenler, üstündeki imzanın yapıtın özgünlüğünü kanıtlamaya yeterli olmadığını dikkate almalılardır. Gerçekten de sahte yapıtlar hemen her zaman imzalı iken özgün yapıtlar imzası olabilirler. Bir imzanın özgünlüğü de yeterli bir kanıt değildir, çünkü özgün sanat başyapıtlarının çoğunda gerçek imzalar daha geç bir tarihte taklit edilerek atılmıştır. Sahte yapıtların yanında çoğu zaman sahte belgeler de bulunur; bu nedenle bir yapıtın kaynağının soruşturulmasında çok özenli davranmak gerekir. Kuşkulu bir yapıt, ancak incelemeler özgünlüğünü ortaya çıkardıktan sonra gerçek bir sanat ürünü olarak benimsenmelidir.